การสั่งจ่ายกิจกรรมทางสังคม (Social Prescribing) เป็นนวัตกรรมเชิงนโยบายเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพจิต ที่ไม่ใช่การรักษาทางการแพทย์ด้วยการจ่ายยา แต่เป็นการเชื่อมต่อบุคคลเข้ากับกิจกรรม กลุ่ม หรือบริการทางสังคมที่มีอยู่ เช่น กิจกรรมทางกาย ศิลปะ การอยู่กับธรรมชาติ สวนผัก การให้คำปรึกษาทางการเงิน หรือกิจกรรมกลุ่มทางสังคมอื่นๆ ไม่ใช่การรักษาทางการแพทย์โดยตรง แต่สอดคล้องกับความต้องการทั้งในทางอารมณ์ สังคม และการใช้ชีวิต ที่สำคัญอย่างยิ่งต่อสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ที่ดีของบุคคล
การสั่งจ่ายกิจกรรมทางสังคมจะทำงานได้ดีกับคนที่มีภาวะเจ็บป่วยเรื้อรัง ต้องการการสนับสนุนด้านสุขภาพจิตในระดับเบื้องต้น รู้สึกโดดเดี่ยวหรือแยกตัวจากสังคม และมีความต้องการทางสังคมที่ซับซ้อนซึ่งส่งผลต่อสุขภาวะของตนเอง
แนวทางนี้ต้องการการจัดการปัญหาเชิงโครงสร้างด้วยการออกแบบระบบนิเวศนโยบาย (policy ecosystem) เพื่อยกระดับสุขภาพจิตของประชาชน ได้แก่ การออกแบบนโยบายและการบริหารจัดการ การสร้างเงื่อนไขตั้งต้น การเปิดพื้นที่ขับเคลื่อน และการเชื่อมตัวแสดงที่เกี่ยวข้องจากหลากภาคส่วน เนื่องจากสุขภาพจิตไม่ได้เป็นปัญหาส่วนบุคคล แต่เชื่อมโยงกับปัจจัยทางสังคมอย่างซับซ้อน
โครงการระบบนิเวศนโยบายสาธารณะเพื่อความยั่งยืนทางสุขภาพจิต
ผู้รับผิดชอบโครงการ: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.พบสุข ช่ำชอง สถาบันนโยบายสาธารณะ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ E-mail: c@cmu.ac.th